ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია ჰაერის ხარისხის გაიდლაინების გამკაცრებას აანონსებს
- ყოველწლიურად, ჰაერის დაბინძურება დაახლოებით 7 მილიონ ნაადრევ სიკვდილს იწვევს.
- დაბინძურებული ჰაერის ჩასუნთქვა ზრდის რესპირატორული დაავადებების რისკს, როგორებიცაა: პნევმონია, ასთმა და მწვავე Covid-19.
- დაბინძურებული ჰაერი ასევე არაგადამდები დაავადებების მთავარი გამომწვევი მიზეზია: გულის დაავადების, ინსულტისა და კიბოს.
- ჰაერის დაბინძურება ჯანმრთელობისთვის განსაკუთრებით საზიანოა დაუცველი ჯგუფებისთვის დაბალი და საშუალო შემოსავლის მქონე ქვეყნებში, რომლებშიც ჰაერის დაბალი ხარისხია, რაც გამოწვეულია ურბანიზაციით, სწრაფი ეკონომიკური განვითარებით, სახლის პირობებში კი საკვების მომზადებით, გათბობითა და განათებით.
ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციამ (WHO), მილიონობით სიცოცხლის გადასარჩენად, ჰაერის ხარისხის გაიდლაინები 2005 წლის შემდეგ პირველად გაამკაცრა.
ახალი სახელმძღვანელოები ზიანის უტყუარ მტკიცებულებას უზრუნველყოფს, რომელსაც ჰაერის დაბინძურება ადამიანის ჯანმრთელობას აყენებს, იმაზე ნაკლებ კონცენტრაციებშიც კი, ვიდრე წარსულში მოიაზრებოდა.
ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციამ (WHO) ჰაერის ხარისხის თითქმის ყველა სახელმძღვანელო შეცვალა შემდეგნაირი გაფრთხილებით: ახალი დონის გადაჭარბება ჯანმრთელობის სერიოზულ რისკთანაა დაკავშირებული.
ყოველწლიურად, ჰაერის დაბინძურება დაახლოებით 7 მილიონ ნაადრევ სიკვდილს იწვევს და შედეგად ცხოვრების მილიონობით ჯანმრთელი წელი იკარგება.
WHO-ს გენერალურმა დირექტორმა, დოქტორ ტედროს ადანომ ჰებრეისუსმა, კონფერენციაზე თქვა: „ცხოვრებისთვის ჰაერზე მნიშვნელოვანი არაფერია. მიუხედავად ამისა, ჰაერის დაბინძურების გამო, ისეთ მარტივ ქმედებას, როგორიც სუნთქვაა, წელიწადში შვიდი მილიონი სიცოცხლე ეწირება. მსოფლიოში თითქმის ყველა ადამიანი ჰაერის არაჯანსაღი დონის ზემოქმედების საფრთხის წინაშე დგას. დაბინძურებული ჰაერის ჩასუნთქვა ზრდის რესპირატორული დაავადებების რისკს, როგორებიცაა: პნევმონია, ასთმა, ფილტვების ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადება და მწვავე Covid-19. დაბინძურებული ჰაერი ასევე არაგადამდები დაავადებების მთავარი გამომწვევი მიზეზია: გულის დაავადების, ინსულტისა და კიბოს.
„ჰაერის დაბინძურება ჯანმრთელობისთვის სახიფათოა ყველა ქვეყანაში. განსაკუთრებით საზიანოა დაუცველი ჯგუფებისთვის დაბალი და საშუალო შემოსავლის მქონე ქვეყნებში, რომლებშიც ჰაერის დაბალი ხარისხია, რაც გამოწვეულია ურბანიზაციით, სწრაფი ეკონომიკური განვითარებით, სახლის პირობებში კი საკვების მომზადებით, გათბობითა და განათებით. დღეს, ჩვენ ამაყები ვართ, რომ ჰაერის ხარისხის გლობალური გაიდლაინების განახლებულ ვერსიას ვუშვებთ, რომელიც ჰაერის დაბინძურებისგან ადამიანის ჯანმრთელობისთვის მიყენებული ზიანის უტყუარ მტკიცებულებას უზრუნველყოფს“.
პრესის გამოშვებაში მან დაამატა: “WHO-ს ჰაერის ხარისხის ახალი სახელმძღვანელოები არის მტკიცებულებაზე დაყრდნობილი და პრაქტიკული ხელსაწყო, იმ ჰაერის ხარისხის გასაუმჯობესებლად, რომელზე ყველას სიცოცხლეა დამოკიდებული. მე ყველა ქვეყანას დიდ რეკომენდაციას ვუწევ და ასევე მათ, ვინც ჩვენი გარემოს დაცვისთვის იბრძვის. გამოიყენეთ ის, რათა შემცირდეს ზიანი და იხსნას მრავალი სიცოცხლე”.
WHO-ს ახალი გაიდლაინები ჰაერის ხარისხის დონეების ექვს დამაბინძურებელს უწევს რეკომენდაციას, მათ შორის: ნაწილაკებს (PM), ოზონს (O?), აზოტის დიოქსიდს (NO?), გოგირდის დიოქსიდს (SO?), ნახშირბადის მონოქსიდს (CO).
გაიდლაინები ასევე ხაზს უსვამს ნაწილაკების გარკვეული ტიპების მართვის კარგ პრაქტიკას, როგორიცაა შავი ნახშირბადი, ძალიან მცირე ნაწილაკები, ასევე ქვიშისა და მტვრის ქარიშხლების ნაწილაკები, რისთვისაც ამჟამად ჰაერის ხარისხის სახელმძღვანელო დონის დასადგენად არასაკმარისი მტკიცებულებაა.
სტატიაზე მუშაობდა : ანუკი კვეკვესკირი
წყარო : airqualitynews.com