პორტუგალია რიგით მეოთხე ევროკავშირის წევრი ქვეყანაა, რომელმაც დახურა ნახშირის ელექტროსადგურები
- უკვე მეოთხე ევროკავშირის წევრმა ქვეყანამ უარი თქვა ნახშირის გამოყენებაზე ელექტროენერგიის გამომუშავებისთვის და ქ. პეგოში მდებარე ნახშირის გადამამუშავებელი ქარხანა დახურა
- ეკოლოგების შეფასებით პორტუგალიაში არსებული ნახშირზე მომუშავე დიდი ელექტროსადგური ატმოსფეროში სათბურის აირების გამოყოფის რიგით მეორე უდიდესი წყარო იყო მთელ ქვეყანაში, რაც ძლიერ აფუჭებდა იქაური ჰაერის ხარისხს
- პორტუგალიამ უნახშირო ენერგეტიკაზე გადასვლა 2030 წლამდე ბევრად ადრე მოახდინა მასშემდეგ, რაც ევროკომისია სასამართლო სარჩელით დაემუქრა
- ბელგია, ავსტრია და შვედეთი უკვე სრულიად გადასულია უნახშირო ელექტროენერგიის გამომუშავებაზე
- არსებობს საფუძვლიანი ეჭვი რომ პეგოში არსებული ქარხანა განახლდება და საწვავად ხის გრანულებს ან გაზს გამოიყენებს, რაც ეკოლოგების თქმით არასწორი ნაბიჯია. საჭიროა ქვეყნის მთავრობამ გაზარდოს განახლებადი ენერგიის წყაროების სიმძლავრე
- ევროკავშირში ამჟამად მუშაობენ კანონპროექტზე, რომელმაც უნდა გაამკაცროს შეშის, როგორც განახლებადი ენერგიის წყაროს, შესახებ კანონი
შაბათ-კვირას პორტუგალიაში დაიხურა უკანასკნელი ნახშირის გადამამუშავებელი ქარხანა. ამიერიდან ქვეყანაში შეწყდება ამ გარემოს დამაბინძურებელი მასალის გამოყენება ელექტროენერგიის გამომუშავებისთვის. პორტუგალია მეოთხე ევროკავშირის წევრი ქვეყანაა, რომელმაც ეს ნაბიჯი გადადგა.
ეკოლოგიურმა ჯგუფმა Zero-მ აღნიშნა რომ ელექტროსადგული Pego პორტუგალიის ცენტრში ნახშირორჟანგის გამოყოფის მეორე უდიდესი წყარო იყო მთელ ქვეყანაში. „სათბურის აირების ამ დიდი წყაროსგან გათავისუფლება დიდი დღეა პორტუგალიისთვის“.
მართალია ელექტროსადგურს მუშაობის ლიცენზია თვის ბოლომდე აქვს, მაგრამ ნახშირის მარაგი პარასკევს ამოიწურა. ამრიგად შაბათი პირველი დღე იყო პორტუგალიაში, როდესაც ელექტროენერგია ნახშირის გამოუყენებლად გამომუშავდებოდა.
ამ ნაბიჯით ქვეყანამ გეგმას გაუსწრო და წიაღისეულის გამოყენება ელექტროენერგიის გამომუშავებისთვის სრულიად შეწყვიტა 2030 წლამდე ბევრად ადრე. ეს პროცესი 2017 წელს დაიწყო, როდესაც პორტუგალიის წარმომადგენელმა COP23 კონფერენციაზე ნახშირის გამოყენებაზე უარის თქმის დეკლარაციას ხელი მოაწერა.
ბელგია, ავსტრია და შვედეთი – ის 3 ევროპული ქვეყანაა, რომლებმაც ასევე უარი თქვეს ელექტროენერგიის გამომუშავებისთვის ნახშირის გამოყენებაზე.
მიუხედავად იმისა რომ პორტუგალია ელექტროენერგიის 60%-70% განახლებადი წყაროებიდან იღებს, ქვეყანა ჯერკიდევ ძლიერ იყო დამოკიდებულია ნახშირის იმპორტზე თავისი ენერგო-მოთხოვნილებების დაკმაყოფილებისთვის.
ნახშირზე უარის თქმა მასშემდეგ მოხდა, რაც ევროკომისია პორტუგალიას სასამართლო სარჩელით დაემუქრა, თუ ქვეყნის მთავრობა აქტიურ ზომებს არ მიიღებდა ჰაერის ხარისხის გასაუმჯობესებლად.
საეჭვო დისკუსიები
უნახშირო ენერგეტიკაზე ადრეული გადასვლის მიუხედავად ეჭვი არსებობს რომ პეგოში არსებული ყოფილი ნახშირის გადამამუშავებელი ქარხანა, რომელსაც კერძო კომპანია Tejo Energia ფლობს, განახლდება და იმუშავებს ხის გრანულების დაწვაზე.
„ჩვენი ამჟამინდელი ამოცანაა არ დავუშვათ რომ კომუნალურმა კომპანიებმა ნახშირი გაზით ან არამდგრადი ბიომასით ჩაანაცვლონ“ – განაცხადა კამპანია Europe Beyond Coal-ის ხელმძღვანელმა – კატრინ გუტმანმა.
„ნახშირზე უარის თქმა სხვა უარეს საწვავზე გადასვლის მიზნით ნამდვილად არ არის გამოსავალი“, – თქვა Zero-ს პრეზიდენტმა, ფრანცისკო ფერეირამ. „ამის ნაცვლად სრული კონცენტრაცია უნდა მოვახდინოთ განახლებადი ენერგიის ისეთი წყაროების სიმძლავრის გაზრდაზე, როგორებიცაა მზე და ქარი“.
კანონპროექტის შავ ვარიანტში, რომელსაც ივნისში საინფორმაციო სააგენტო Reuters-ი გაეცნო, ნათქვამია რომ ევროკავშირი მზადაა გაამკაცროს კანონები შეშის, როგორც განახლებადი ენერგიის წყაროს, შესახებ.
სტატიაზე მუშაობდა : ლილიან მეტრეველი
წყარო : www.euronews.com