მსოფლიოში ნავთობზე მოთხოვნილებამ შესაძლოა პანდემიამდელ მაჩვენებელს გადააჭარბოს განახლებადი ენერგიის ალტერნატივების გარეშე
ენერგიის საერთაშორისო სააგენტოს ინფორმაციით, მსოფლიოში ნავთობის მოთხოვნილებამ მომდევნო 2 წლის განმავლობაში შესაძლოა პანდემიამდელ მაჩვენებელს გადააჭარბოს სამთავრობო რეგულაციების გარეშე.
მიუხედავად იმისა, რომ 2019 წელს, კორონავირუსის პანდემიის დროს, ნავთობზე მოთხოვნილება დღეში 9 მილიონ ბარელამდე დაეცა, ამ რესურსზე მოთხოვნის მომატებამ, განსაკუთრებით აზიის განვითარებადი ეკონომიკის მქონე ქვეყნებში, შესაძლოა მაჩვენებელი დღეში 100 მილიონ ბარელამდე აიყვანოს 2023 წლის დასაწყისამდე.
დასკვნა მომდინარეობს ენერგიის საერთაშორისო სააგენტო კვლევისგან, რომლის მიხედვითაც ნავთობზე მოთხოვნილების ზრდის ყველაზე სწრაფი ტემპი 2021 წელს დაფიქსირდება იმ შემთხვევაში, თუ ნავთობის გამოყენება განახლებადი ენერგიის წყაროებით არ ჩანაცვლდება.
დღესდღეობით მსოფლიო მასშტაბით მთავრობების მცდელობა მწვანე ეკონომიკის შექმნისა ვერ აღწევს 2008 წლის ფინანსურ კრიზისამდელ დონესაც კი.
მოსალოდნელია, რომ მოთხოვნა დღეში 5.5 მილიონი ბარელით გაიზარდოს, რაც ზრდის ტემპის რეკორდული მაჩვენებელია, და დღიურმა მოთხოვნამ 96.6 მილიონ ბარელს მიაღწიოს.
სააგენტოს პროგნოზით, ნავთობზე მოთხოვნა 2026 წლამდე ზრდას განაგრძობს და დღეში 104 მილიონ ბარელს მიაღწევს. დროის ეს პერიოდი კრიტიკულად მნიშვნელოვანი იქნება ეკოლოგიური კატასტროფის თავიდან ასაცილებლად სწორი ზომების მისაღებად.
,,კორონავირუსის პანდემიად საგრძნობლად შეამცირა ნავთობზე მოთხოვნილება, თუმცა ცვლილება ხანგრძლივი არ იყო“, – ამბობს ენერგიის საერთაშორისო სააგენტოს აღმასრულებელი დირექტორი ფატი ბიროლი.
სააგენტოს ანალიზის მიხედვით, რომელსაც სხვადასხვა მთავრობა ენერგეტიკული პოლიტიკის გასატარებლად იყენებს, საავიაციო ნავთობზე მოთხოვნილებაც კი, რომელიც ყველაზე მეტად შემცირდა კორონავირუსის გავრცელების პირობებში, მალე პანდემიამდელ მაჩვენებელს დაუბრუნდება.
თუმცა სამსახურეობრივი შეხვედრებისა და კონფერენციების ონლაინ რეჟიმში ჩატარებამ, ასევე ხარჯების შემცირების კორპორაციულმა ძალისხმევამ შესაძლოა მნიშვნელოვნად შეცვალოს საერთაშორისო მოგზაურობის ტენდენციები.
პანდემიის შედეგად სამსახურეობრივი და სამგზავრო ჩვეულებების ცვლილებამ, ამასთან განახლებადი ენერგიის ტექნოლოგიურმა პროგრესმა მრავალი ენერგეტიკოსი დაარწმუნა, რომ ნავთობზე მოთხოვნილება პანდემიამდელ მაჩვენებელს არასდროს დაუბრუნდებოდა, მათ შორის კომპანია BP, რომლის წარმომადგენელთა აზრით, მოთხოვნა სრულყოფილად ვერასდროს აღდგებოდა.
ენერგიის საერთაშორისო სააგენტო ემხრობა მოსაზრებას, რომ განვითარებულ ქვეყნებზე ნავთობზე მოთხოვნა მართლაც ვერ დაუბრუნდება პანდემიამდელ მაჩვენებელს სრულად ელექტრო ავტომობილებისა და მსგავსი ეკო-მეგობრული ტრანსპორტის ხელშეწყობის დამსახურებით.
აღსანიშნავია, რომ მომდევნო 5 წლის განმავლობაში მსოფლიო მასშტაბით ნავთობის მომთხოვნი ქვეყნების 90% აზიის კონტინენტიდან იქნება, თუმცა მოთხოვნის ზრდის ტემპი შედარებით დაბალი იქნება.
,,ნავთობის განახლებადი ენერგიით მწყობრი ჩანაცვლება აუცილებელია კლიმატური პრობლემების გადასაჭრელად, თუმცა ეს მოითხოვს მთავრობებისგან სწორ პოლიტიკასა და ცვლილებებს. ამ ყველაფრის გარეშე მოთხოვნა 2026 წლამდე ზრდას გააგრძელებს“, – განაცხადა ბიროლმა.
სტატიაზე მუშაობდა : ნინი თოიძე