ექიმები გვაფრთხილებენ მესამე ტიპის მოსალოდნელი დამწვრობის შესახებ, იმ შემთხვევაში, თუ ადამიანები შეეხებიან გზის საფარს დაუცველი კანით. ტროტუარებიდან ცხელი ორთქლი პირდაპირ ჰაერში ვრცელდება

• არიზონასა და ნევადას შტატების ექიმები აფრთხილებენ მოსახლეობას, რომ მოერიდონ გზაზე სიარულს, რადგან ის იმდენად გახურებულია, რომ იწვევს მესამე ტიპის დამწვრობას.
• „იმისათვის, რომ ასფალტზე გავლისას მესამე ტიპის დამწვრობა მიიღო, ამისათვის სულაც არ არის საჭირო დიდი დრო. ასფალტი გავარვარებულია, განსაკუთრებით შუადღის ორ საათზე, როცა მზე ზენიტშია, ტემპერატურა კი უკიდეგანოდ მომატებული- საშუალოდ 170-დან 180 ფარენჰეიტამდე.“ ეს შეუიარაღებელი თვალისთვისაც კი მარტივად შესამჩნევია.
• რადიოს ოპერატორებმა, მაგალითად დახმარება სთხოვეს მოსახლეობას, რათა მოხალისეობრივად, ერთიანი ძალისხმევით შეემცირებინათ ძაბვა, კერძოდ, მათ მოსახლეობას სთხოვევს, ნაკლებად გამოეყენებინათ ელექტრო ენერგია, ნაკლებად მოეხმარათ თუნდაც კონდიცირება, ნაკლებად მოემზადებინათ ისეთი საკვები, რომელსაც სამზარეულოს ელექტრო-ტექნიკა სჭირდება, სამოსი და ჭურჭელი თავად გაერეცხათ, ნაცვლად სარეცხი მანქანის გამოყენებისა.

კლიმატის ცვლილებებმა გამოიწვია პლანეტაზე ტემპერატურის მატება და გვალვა, ეს განსაკუთრებით შეეხო დასავლეთ ამერიკის ტერიტორიას, სადაც უზომოდაა ჰაერი დახუთული, ცხელი ჰაერის შედეგად კი არაერთ ტყეს გაუჩნდა ცეცხლი, დაიწვა ველური ბუნების უნიკალური ტერიტოროიები. ამას გარდა, მაღალი ტემპერატურის შედეგად, იმატა ელექტრულმა ძაბვამ – თუმცა ეს ყველაფერი როდია.

,,მოსალოდნელია ტემპერატურის მატების კიდევ ორი, სამი, ოთხი და შესაძლოა ხუთი ტალღაც, ზაფხულის მიწურულს,’’ განაცხადა პარკ უილიამსმა, კალიფორნიის უნივერსიტეტის – UCLA-ს მეცნიერმა. ტემპერატურის ცხელი ტალღების ამ რეკორდულმა მაჩვენებელმა მოიცვა ვრცელი ტერიტორიები და მას „ცხელი გუმბათის“ სახელითაც იცნობენ. ამ „გუმბათის“ ქვეშ ტემპერატურა, როგორც წესი, აღემატება 30 °F-ს. ეს კი გავლენას ახდენს 40 მილიონი ადამიანის ჯანმრთელობაზე.

არიზონასა და ნევადას შტატების ექიმები აფრთხილებელ მოსახლეობას, რომ მოერიდონ გზაზე სიარულს, რადგან ის იმდენად გახურებულია, რომ იწვევს მესამე ტიპის დამწვრობას. მაქსიმალური ტემპერატურა აზიანებს აგრეთვე ელექტრულ სადენებს და იწვეს ძაბვას. რადიოს ოპერატორებმა, დახმარება სთხოვეს მოსახლეობას, რათა მოხალისეობრივად, ერთიანი ძალისხმევით შეემცირებინათ ძაბვა. მათ მოსახლეობას სთხოვევს, ნაკლებად გამოეყენებინათ ელექტრო ენერგია, ნაკლებად მოეხმარათ თუნდაც კონდიცირება, ნაკლებად მოემზადებინათ ისეთი საკვები, რომელსაც აგრეთვე სამზარეულოს ელექტრო-ტექნიკა სჭირდება, თავად გაერეცხათ სამოსი და ჭურჭელი, ნაცვლად სარეცხი მანქანის გამოყენებისა.

ტემპერატურის მატება უკვე ინტენსიური გახდა, გვალვაც სხვადასხვა წერტილებში უფრო თვალსაჩინოა. შემაშფოთებელია ის, რომ რეალურად, ზაფხულის ცხელი სეზონი ახლახანს დაიწყო, ესეიგი ყველაფერი ჯერ კიდევ წინ არის.

„ჩვენ ჯერ კიდევ შორს ვართ პიკისგან, მალე ეს სიცხე ტყეებს მოედება და გადაწვავს, როგორც არაერთხელ მომხდარა, დედამიწისთვის გამომშრალი სეზონი ჯერ კიდევ არ დაწყებულა,“ ამბობს ნიუ იორკ თაიმსთან ინტერვიუში დანიელ სვანი, აგრეთვე კალიფორნიის უნივრსიტეტის მეცნიერი: „ყველაფერი ჯერ კიდევ წინ არის, სამწუხაროდ უარესობისკენ მივემართებით.“

ჯონათან ოვერპეკი, მიჩიგანის უნივერსიტეტის კლიმატის ცვლილებების მეცნიერი, მას ეთანხმება. „ეს ყველაფერი არ არის, თუ დროულად არ შევეცდებით, ჩავერიოთ და შევაჩეროთ კლიმატის ცვლილებები, მაშინ ეს მდგომარეობაც სანატრელი გაგვიხდება“ – ამბობს ის ნიუ იორკ თაიმსთან ინტერვიუში.

საინტერესოა ისიც, რომ სამხრეთ-დასავლეთის ძლიერი ქარი იწვევს არაერთ პრობლემას. ამას ემატება ჰაერის ტემპერატურის მატება, რის დამსახურებითაც, ცხელი ქარი აჩენს უკონტროლო ცეცხლის კერებს ტყეებში. სამხრეთ-დასავლეთის ძლიერი ქარი, უპირველესად, სწორედ გლობალური დათბობისა და გაუაზრებელი ურბანიზაციის პირმშოა.

ეს ყველაფერი კარგად აისახა სასწრაფოს გამოძახების სტატისტიკაშიც. არიზონას დამწვრობის ცენტრს, ე.წ. ფენიქსში, დოქტორი კევინის თქმით, მხოლდო ივნისში, უკვე 104-მა ადამიანა მიმართა დასახმარებლად.  2020 წლის აგვისტოში, მცხუნვარე მზის ქვეშ ყოფნის, ან დაუცველი კანით ნიადაგზე მიკარების გამო, მესამე ტიპის დამწვრობით არაერთი ადამიანი დაზარალდა. მათ შორის, ზოგიერთს ამბოლატორიული მკურნალობა ჩაუტარდა სამწუხაროდ, რამდენიმე მათგანი  გარდაიცვალა კიდეც.

„იმისთვის, რომ ასფალტზე გავლისას მესამე ტიპის დამწვრობა მიიღო, დიდი დრო საჭირო სულაც არ არის. ასფალტი გავარვარებულია, განსაკუთრებით შუადღის ორ საათზე, როცა მზე ზენიტშია, ტემპერატურა კი უკიდეგანოდ მომატებული – საშუალოდ 170-დან 180 ფარენჰეიტამდე.“ ეს კი შეუიარაღებელი თვალისთვისაც კი მარტივად შესამჩნევია.

სტატიაზე მუშაობდა : ნათია კურტანიძე და ნანუცა კიკნაძე

წყარო : www.ecowatch.com